Luke 20

Kamogimal imi Yesus daga-nilip, “Kabo waami win tolop diim boyo kanum-nuubap o?” agesip uta ko

Mat 21:23-27, Mak 11:27-33

1Tam am maak daanu e, Yesus iyo ulotu am miton kal unang tinum iyo kafale-bom God imi weng tambal uyo baga-e-bom no ke-bala e, tinum amem ko age pris imi kamogimal so ulo utamsip tinum so Juda kasel imi imi kamogimal so iyo tal 2bogobe-nilip e, “Kabaa. Kabo waami win tolop diim kanupmin kuguup boyo kanum-nuubap a? Kabo waantap ita kamdala tal-nalapta, kanupmin kuguup boyo kanu-maansap o?” agelip e, 3Yesus iyo bilip imi weng uyo yan kebe bogobe-nala e, “Kalo. Nisiik weng maak ipmi dagalan-temi kale, uyo ipsiik nimi weng boyo yan kepnelipta o ageta ko. 4Jon Baptis iyo waami win tolop diim unang tinum iyo ok sam uga-emsa a? God imi win tolop diim bele, kafin diim komi tinum imi win tolop diim kanumsa a? Yan kepnelipta o,” agela e, 5tam kamogimal iyo en-bom bogobina tala ke-bom-nilip e, bogolip, “Nuyo intaben o agelan-temup a? Nuyo bogo-nulup, ‘God imi win tolop diim kanumsa o,’ agelan-temup bole, beyo tebe nuyo bogobe-nala e, ‘Ibo utamipta, God imi win tolop diim kanumsa kalaa agelip umdii, intaben o ageta ibo, Jon beyo fen God imi weng uta baga-e-be kalaa agansaalip o?’ agelan-tema kale minte, 6unang tinum kwiin tagang kalip iyo aget fugunolipta e, Jon iyo God imi profet ko age weng kem baga-emin tinum kalaa agan-bilip kale, nuyo bogo-nulup, ‘Kafin diim komi tinum imi win tolop diim kanumsa o,’ agelan-temup uta, kalip iyo olsak deebeluta, tuum kulu nuyo inolan-temip o,” age-nilip e minte, 7Yesus imi weng uyo bisop bogobe yan kebelup ko age-nilip e, “Waantap ita tebe Jon iyo bogopmata, Jon beyo tebe unang tinum iyo ok sam uga-emsa kalaa age utabaalup o,” agelip e, 8Yesus isiik bogobela, “Nagal mungkup ulutap kale, niyo ibo bogobe-nili, ‘Waami win tolop diim uta kanupmin kuguup boyo niyo kanum-nuubi o,’ age bogopman-temaali o,” agela ko.

Yesus imi felep yak sok dum ilang tiin molin tinum imi diim to do weng bogosa uta ko

Mat 21:33-46, Mak 12:1-12

9Kota Yesus iyo siin God ilami profet ko age weng kem baga-emin tinum imdala telemsip umi sang felep yak ku to do weng migik maak bogo-nala e, unang tinum iyo baga-ema ko. “Tam tinum maak sok dum ilang maak digin-bii ke kupka-nala e, sok dum ilang boyo kwaapma yak tinum migik iip maak maak imi sagaal diim abelu e, bogopma, ‘Ibo nimi sok dum ilang koyo tiin mopne-nilipta bii, dam abulu kalaa agelan-temip uyo, dagan-bii ko kupkaa tugut-bom ok uyo ilan-bii kobelip ipkumal ita molipta, ibo tisol uyo kulu-nilipta, duula ko ipkil atuk uyo kulu-nilip e minte, nagal atuk uyo kulupnelip no telemuk o,’ age-nala e, imkaa no abiip maak simanim kugol amiit tona ko.

10“Kale sok dum abumin am uyo daanu e, (tiin molin tinum iyo sok dum uyo dagan-bii ko kupkaa tugut-bom ok uyo ilan-bii kopmip ipkumal iyo molip e,) kota sok dum ilang kayaak iyo ilami ogok kemin tinum iyo daala tal sok dum ilang tiin molin imi bogobe-nala e, ‘Nimi kamogim imi sok dum ok umi tisol atuk uyo kopnelipta, nimi kamogim imi kulubinon o,’ agan-be kuta, bilip iyo tebelipta, saal dagan-bii angko-nilip e, bisop daalip ilami kamok imi finang una ko. 11Kale tal tama e, asok kamogim iyo ogok kemin tinum migik maak iyo weng kobe-nala e, daala no sok dum ilang tiin molin tinum imi diim abe-nala e, imi kamogim imi weng uyo bogopma kuta, ita tebe saal dagan-bii angko-nilip e, kuguup mafak mafak uyo kupka-e-bii dupka-nilip e, bisop daalip una ko. 12Aa minte kamogim iyo asok ilep asuno diim kota ogok kemin tinum migik maak iyo daala no sok dum ilang tiin molin tinum imi diim abela e, angkolip e, ita fomana isak tebelu aafuu daalip tam daam tem kube una ko.

13“Kale sok dum ilang kayaak iyo aget fugunola, ‘Kwiin. Kota intaben nulan-temi a? Aa, niyo aget fugunin uyo maak utami kwa. Kale nalami bubul tem man ita daali una umdii, imi weng uyo kwaasulepman-temaalip o,’ age-nalata, ilami man beta afungim daala no sok dum ilang tiin molin tinum imi finang una ko. 14Kuta no tama tiin molin tinum iyo atam-nilip e, ilimi kup bogobina tala ke-bom-nilip e, ‘Tinum tala beyo kamogim ilami man kale, biilu aalap imi kaanan-tema uyo, man beyo tebe aalap imi sok dum ilang koyo bugulan-tema kale, kamaa kagal angkolup kaanata, sok dum ilang koyo nulumi aligaap keluk o,’ age-nilip e, 15kota yak aafu-nilip e, dilili duptamo daam tem uyo kupkaa tam sep kutam daa-nilip e, angkolip kaana o,” age baga-ema ko.

Kale Yesus iyo weng bomi atuk uyo maak so bogobe-nala e, “Ibaa. Kanubelip kalaa age-nalata, sok dum ilang kayaak beyo tebe sok dum ilang tiin molin tinum bilip iyo intaben nupman-tema a?
16Beyo tal-nala e, tiin molin tinum kulip iyo inola kaan binimanip e, asok tinum migik ulu-nala e, sok dum ilang uyo kwaapma yak bilip imi sagaal diim abelu e, igil mitam tiin molan-temip o,” age Yesus iyo do weng boyo bagama ko.

Unang tinum iyo do weng boyo tolong do-nilip e, (iyo utamipta e, sok dum ilang kayaak iyo ki God imi sang uta baga-e-be kalaa age-nilip e minte, sok dum ilang tiin molin tinum iyo ki Juda kasel nulumi kamogimal imi sang uta baga-e-bom no ke-be kalaa age-nilipta,) bogolip, “Umbae. God iyo numi kamogimal iyo kanube inolan-temaala binim kuba,” agelip e,
17Yesus iyo kek fen tele dagak diibe bogobe-nala e, “Kam agelip kale, dok umi magam uta God imi suuk kon tem weng koyo bogo-nulu

  • ‘Ogok kemin tinum iyo am uyo dinan-bomta kek fenipta e, am kun maak boyo mafak kalaa age-nilip e, falang daa kwaalip yak magaang tem kwek iinu kuta, kamok iyo am kun uyo utam-nala e, “Boyo tambaliim kale, am duu umi dol keluk o,” age-nala e, am kun boyo asok kwep mek molata, boyo felepmu molu o,’
agesu a?
18Aa mungkup tuum afalik maak albu kale, tinum dok ita kumen malaak tuum diim kubela umdii, beyo mafaganan-tema e minte, tuum boyo dagaa kutiga malaak tinum bemi kaal diim abelan-temu uyo, atin dupdaak tamalu telela tebelan-tema o,” age Yesus iyo ilami sang uta felep yak am kun so tuum afalik so umi diim to-nalata, bagama ko.

Takis mani gavman imi kupka-emin umi sang Yesus bogosa uta ko

Mat 22:15-22, Mak 12:13-17, (Luk 23:2)

19Ulo utamsip tinum isino e minte tinum amem ko age pris imi kamogimal so iyo utamipta e, Yesus iyo ilimi sang uta felep yak ku to do weng kup baga-e-be kalaa age-nilip e, kota yuut dubak kobe-bom aafuu sok de dolum o agelip kuta, unang tinum Yesus ilami weng tinangkan-bilip imi atul uta finano-nilipta, sok de dolin-tem dupkalip ko.

20Kale ulo utamsip tinum sino tinum amem ko age pris imi kamogimal so iyo bogo-nilip e, “Nuyo ata-bom-sulupta, Yesus imi kuguup mafak umaak kanubela kalaa agelan-temup kota, aafuu daalup yak Rom imi gavman dubom imi diim abelata, yagal yega dobe dupka-nalata, ilami waasi dinan-kalin tinum ita bogopmata, Yesus iyo angkolin o,” age-nilipta, Yesus iyo tele ataman-bilip ko. Kale iyo tinum migik maak tuumon kobe mo bogobe-nilip e, “Ibo no Yesus iyo atam-nilip e, bisop bogo, nuyo tinum tambal o age filto-e-bom tele atama-bomta, Yesus iyo weng mafak aa-e min umaak bogola kalaa ageta tal bogopmipta o,” age imdalip unip ko. 21Kale no Yesus imi bogobe-nilip e, “Kafalemin tinum kabaa. Nuyo kataman-nuubup kale, kapmi weng baga-e-bom kafale-bom ke-balap uyo tol kup e minte, kabo, yak win tibin bilip ita nimi dong daganemin o ageta imi tok uta kup bagan-nuubaalap kale, kabo alugum unang tinum win tibin tap win binim tap iyo alugum maagup God imi weng so kuguup so uyo tambaliim kup kupka-em-nuubap kalaa agan-bulup kale, 22mufekmufek maak umi sang uyo dagalum o ageta kale, (Rom kasel imi ulo uyo bogo-nulu, ‘Ibo ipmi takis mani uyo numi King Sisa ilami gavman imi kupka-emin o,’ agelu e minte, Juda kasel numi ulo uta bogo-nulu, ‘Ibo ipmi mani uyo God imi kupka-emin o,’ age no kesu kale,) numi mani uyo Sisa imi kupka-emum bele, God imi kup kupka-emum o?” agelip ko. 23Kuta Yesus iyo imi aget tem uyo utamepmata e, bilip iyo, tala-emupta, iyo, uk kugan ko yak weng mafak umaak bogobela kalaa agelum o age-nilipta, bogopnelip kalaa age-nalata, isiik bogobe-nala e, 24“Kaya. Tuumon umaak kafalepnelipta o,” agela e, tuumon maak ku kafalebelip e, bogopma, “Yak tuumon diim sinik so win so kwep yak daasip boyo waami sinik so win so albu o?” agela e, igil bogopmip, “Boyo Sisa imi sinik so win so o,” agelip e, 25Yesus iyo bogopma, “Kanubelu kale, tuumon kanupmin boyo Rom kasel imi King Sisa ilami tuumon kale, ibo Rom kasel imi gavman ilami kupka-e-bom-nilip e minte, God imi mufekmufek ugol mungkup God imi kupka-e-bom no kemin o,” agela ko.

26Kale bilip iyo Yesus tebe imi weng yan kebela boyo tinangku kumang mo-nilip e, iyo utamipta, unang tinum kalip imi tiin diim uyo nuyo tala-eman-temup kuta, nuta nuta ke-numup binim kalaa age-nilipta, weng uyo kupkaa sining agelip ko.

Yesus imi tinum kaan fenamin umi sang bogosa uta ko

Mat 22:23-33, Mak 12:18-27

27Juda kasel imi kamogimal iip maak maak bilip iyo Sadusi o agan-nuubip kale, bilip iyo bogo-nilip e, “Unang tinum kaansip iyo asok fen tigi molan-temaalip o,” agan-nuubip kale, Sadusi iip maak maak iyo, (no Yesus iyo bong faga-bom yan kemin weng umaak dagalupta, unang tinum iyo utamipta, umi magam uyo tele dupkop daalin-tem kela kalaa age-nilipta, aban faga-emin o age-nilipta,) tal bogobe-nilip e, 28“Kafalemin tinum kabaa. Sugayok uyo Moses iyo God imi ulo uyo dola ko-nalata, numi kobesa kale, atuk uyo bogo-nulu,

  • ‘Kanube fik iyo man umaak fogolin-tem som-nala kalel uyo kupkaa kaana umdii, imi niing yagal tebe fik imi kaluun uyo kula agam imi man fagaman-temip uyo, beyo bogobe-nala e, “Ibo nimi baap imi man o,” age-nalata, siin fik kaan-se imi mufekmufek uyo man bilip imi kuga-emin o,’
agesu kale,
29uyo tinangku-salapta. Siin uyo tinum maak man tinum ninggil ilimi kup ban kal kale, ninggil maagup te tam fito-nilip e, tam fik diil isiik unang maak ku-siit man umaak fogolin-tem ke kaana e minte, 30ilami aafuu dep tilin ita tebe-nala e, fik imi kaluun boyo kula kuta, yagal asok man umaak fogolin-tem ke kaana e, 31niing iip maak yagal mungkup kanube no kela e, mungkup imi nagalal ninggil kutop igil mungkup figal imi kaluun boyo ku-nilip e, alugum maagup maagup iyo man umaak fogolin-tem ke-nilip e, kaana kaana kelip e minte, 32unang uta minte umik tem kaan no ke-suu ko. 33Kale tinum ban kal bilip iyo unang maagup bota kup maak isiik ku-siit kupkaa kaana kaana kem top ninggil ban kal kano biniman-silip kale, son-temu nala tinum ninggil ko kaan-silip bilip imi asok fen tigi molan-temip uyo, unang boyo waami kalel kelan-temu a? Kapmi aget fugun-balap uyo bogobelapta, utamum o,” agelip e minte, 34Yesus isiik bogopma, “Kamano kafin diim kaa albip kota, tinum tebe unang dula-bilip e, unang tebe tinum dula-bilip no kem-nuubip kuta minte, 35am afungen daanan-temu uyo, God iyo unang tinum iip maak maak ita kup bogobe-nala e, ‘Kaansip ibo felepmuta, asok fen tam nimi abiip uyo suun nan-temip o,’ agelan-tema kale, bilip imi fen no kutam kal nan-temip uyo, unang dula-bom tinum dula-bom keman-temaalip kale, 36bilip iyo asok maak so kaanan-temaalip kale, bilip iyo fen God imi man aligaap ke-nilipta, ensel ilitap ke suun nan-temip ko.

37“Kale minte ipmi weng (bogo-nilip, ‘Unang tinum kaansip iyo kaan atin binimansip kale, God iyo tebe maak ifola fen tigi molan-temaalip o,’ agan-nuubip) bomi sang uyo bogobelan o ageta kale, nimi weng uta kup ba kale, Moses imi weng so uyo kafalebeluta, utamupta, unang tinum kaansip iyo asok fen tigi molan-temip kalaa agelan-temup ko. Kale Moses beyo at katip molin maak ken tebe binimanin-tem kesa imi sang uta bagan tolom-nala e, bogola, ‘God beyo Abraham so ilami man Aisak so ilami man ilop Jekop so ulimal imi God o,’ age sugamiyok tinum kaansip imi sang bogosa kuta, 38God iyo tinum kaan atin binimansip imi tiin mosaala kale, tinum kaan-nilip no God imi diim suun nuubip sino tinum kafan albip sino ita tiin mosa (kale mungkup, God imi weng ko Moses imi bogobesa bomi magam uyo dok uta ba kale, Abraham ulimal bilip iyo sugayok uyo kaansip kuta, fen God imi tiin diim uyo atin albip kalaa age-nalata, ulimal iyo tiin mo-bom-nalata, bogo-nala e, ‘Niyo ulimal imi God iyo kalbi o,’ agesa) o,” age Yesus iyo Sadusi imi baga-ema ko.

39Kale ulo utamsip tinum iyo Yesus imi weng ko Sadusi bogopma uta tinangku-nilip e, iip maak maak ita bogobelip, “Kafalemin tinum kabaa. Kabo Sadusi imi weng uyo tambaliim kup yan kebelap o,” agelip ko. 40Kale kota alugum kamogimal iyo utamipta e, Yesus keyo tele dagaa kusa tinum kalaa age-nilip e, imi atul uta finano maak so daga-nimip binim ke kwep unip ko.

Yesus imi kamogimal weng dagasa uta ko

Mat 22:41-46, Mak 12:35-37

41Kuta Yesus ita kamogimal iyo daga-nala e, “Ulo utamsip tinum bilip iyo bogo-nilip, ‘God imi ulaa dula kamok kesa tinum beyo King Devit imi man ilop tiilam unsu kutop umi tinum o,’ agan-nuubip kale, intaben o age-nilipta, boyo bagan-nuubip a? 42God imi suuk kon tem umi ulotu aseng kwek uyo Devit yagal bogo-nala,

  • ‘Bisel God iyo tebe nimi Kamogim imi bogobe-nala, “Kabaa. Te yang nalami ipkuk ilo kamogim imi baan diim kagal ton-balapta bii,
43atin ki nita nita ke-nili kapmi waasi iyo kubaganip imkali kalaa age-nalapta, kapta iyo tiin molan-temap o,” age God iyo bogobesa o,’ age Devit iyo bogosa ko. 44Kale God imi ulaa dula kamok kesa tinum beyo dok imi man a? Kanube Devit imi aget fugunolata, son-temu uyo, beyo nalami man ilop kutop ita maak mitam tebelan-tema kalaa age-nala bomi aget uta kup fuguno-nala bogosa nimnam, boyo bogo-nala, ‘Beyo nimi Kamogim o,’ agesaala binim kuta, Devit iyo intaben umi aget uta fuguno no ke-nalata, bogo-nala, ‘Beyo nimi Kamogim o,’ agesa o?” age Yesus iyo kamogimal imi dagagama ko.

Yesus tebe ulo utamsip tinum imi sang bogosa uta ko

Mat 23:1-36, Mak 12:37-40, Luk 11:37-54

45Unang tinum iyo alugum kugol bom Yesus imi weng uyo tolong duga-bilip e, fupkela ilami okumop man imi bogobe-nala e, 46“Ibaa. Ibo ulo utamsip tinum bilip iyo tele itama-bom-nilipta. Bilip imi aget fugunin uyo, ilim timitim kup migi-bii tam abe tiine-bulupta, unang tinum iyo, numi itamamin o age-nilipta, kanum tiine-bom-nilip e minte, iyo no iman saanin baan diim unon-temip uyo, unang tinum iyo tal numi weng umka-emin o ageta unang tinum imi tiin diim ku-tele tiine-bom-nilip e minte, iyo no ulotu am aa-e min, iman tigi-bom unan-kalin am aa-e min ko unon-temip uyo, abiin tambal ugaa ku tonupta, unang tinum iyo itamamin o agan-bom-nilipta, tona-bom no kem-nuubip ko. 47Kale ulo utamsip tinum bilip iyo unang kaluun iyo filto-em tolom-nilip e, imi sinamin am uyo bugubelip kupkaa am binim, mufekmufek binim ke-bom no kem-nuubip ko. Kale kanupmin kuguup mafak mafak boyo kanu-bilip kuta, iyo unang tinum imi tiin diim uta God imi aman duga-emin uyo timitim kemup ko age bisop kugol baga-bom no ke-em-nuubip kale, ibo bilip iyo itama-bom-nilipta o ageta ko. Boyo kuguup mafak kem-nuubip kale, son-temu nala God imi tebe kaal fuyap bilip imi kupka-eman-tema uyo, kwiin kiim kupka-eman-tema o,” age Yesus iyo ulo utamsip tinum imi sang uta okumop man imi baga-ema ko.

Copyright information for TLF